આજનો શબ્દ
08/07/2011 2 ટિપ્પણીઓ
પણે કે પેણે!
આ અમારા અમદાવાદીઓમાં અને કદાચ ખાસ કરીને ખાડિયાવાસીઓમાં વપરાતો શબ્દ છે. જોકે હવે બહુ ચલણમાં રહ્યો નથી લાગતો. પાવલીની જેમ જ એ પણ ચલણમાંથી નીકળી ગયો છે. પણ છતાં, અમારા ખાડિયાવાસીઓ હજુ આ શબ્દ ભૂલ્યા નથી. મારા ઘરનો જ દાખલો લઉં તો, શેફાલી મણીનગરમાં ઉછરીને મોટી થઈ અને મારા સાસુ-સસરા મૂળ સાબરકાંઠાના, એટલે તેમના ઘરમાં આ શબ્દ જાણીતો નહી. પણ બંદા તો ખાડિયાનું પાણી એટલે આ શબ્દતો લોહીમાં વણાઈ ગયેલો.
મારો મિત્ર શેખર મરાઠી હતો, પડોશી અને ખાસ મિત્ર એટલે એની સાથે સારો એવો સમય હું વિતાવતો. તેને આ શબ્દથી બહુ હસવું આવતું. અને એણે મને ટોકી-ટોકીને તેનો પ્રયોગ કરતા બંધ કરી દીધો હતો. એ નાનપણના દિવસો હતા એટલે કોઈના પ્રભાવમાં આવીને આપણી સંસ્કૃતિ અને વારસો સહેલાઈથી ખોઈ બેસતા. પણ થોડા સમયથી ફરી પાછું આ શબ્દને પુનઃજીવિત કરવાનું મન થઈ રહ્યું છે એટલે જેમ ૮૦ના દાયકામાં યાદ રાખીને આ શબ્દ ના વપરાય તેની કાળજી લેતો તે જ રીતે આજકાલ ધ્યાન રાખીને આ શબ્દ વાપરવાનો આગ્રહ રાખું છું. આ ગાંડપણ સારૂં છે કે ખોટું તે ખબર નથી પણ મને એક શબ્દ પુનઃજીવિત કર્યાંનું સુખ મળે છે તેનાથી હું વંચિત રહેવા નથી માંગતો.
આપમાંથી કોઈએ આ શબ્દ વાપર્યો છે? સાંભળ્યો છે? કે તેનો અર્થ ખબર છે? ઈમાનદારીથી ભગવદ્ગોમંડલની મદદ લીધા વગર જણાવશો…
અશોકભાઈ, દીપકભાઈ, ભૂપેન્દ્રસિંહજી અને યશવંતભાઈ, આપ સહુનો આભાર. અને હા, તમે બધાએ જણાવ્યો તે પ્રમાણે, અમારા ખાડિયામાં પણ આ શબ્દ ‘ત્યાં’ માટે જ વપરાય છે. જો કે ભગવદ્ગોમંડલમાં ‘પેણે’ શોધતાં જડતું નથી, પણ બની શકે કે એ અમારૂં અપભ્રંશ રૂપ હોય, કે કદાચ પણેને સુધરેલા દેખાવાની હોડમાં વિશિષ્ટ રીતે અપનાવેલું રૂપ હોય.
ફરી એક વખત આપ સહુનો આભાર!
LikeLike
એ ન્યાં નો જવાય! ભૂત થાય છે!
“ન્યાં”માં સમાજ પડી ગઈ હશે?
LikeLike